Chúng tôi đều gọi anh là "Trình Điệp Y"

Một bài miêu tả về quá trình làm phim Bá Vương Biệt Cơ của Leslie qua lời kể của đồng nghiệp *

Nguồn : all-about-leslie.blogspot.com

Dịch : heobeo@dienanh.net


Diễn viên Trương Phong Nghị (Zhang Fengi) : Mỗi năm lại nhớ cậu ấy nhiều hơn

Sau 5 năm trời, hôm nay tôi (phóng viên) mới dám đề cập đến cái tên “Trương Quốc Vinh” trước Trương Phong Nghị, nam diễn viên thủ diễn vai Đoàn Tiểu Lâu trong tác phẩm Bá Vương Biệt Cơ, mà anh vẫn không thể cầm được nước mắt. Vào mỗi ngày 1-04, anh thổ lộ đều tự mình ngồi lại để lắng nghe ca khúc “Bygone Love” – ca khúc chủ đề của Bá Vương Biệt Cơ. Những lúc ấy trong tâm trí, anh lại như được nhìn thấy đôi mắt của “Điệp Y” Trương Quốc Vinh, một đôi mắt với thần thái mềm mại và dịu dàng như làn nước. Vào khoảnh khắc ấy, anh cảm thấy Trương Quốc Vinh như thật gần bên mình và những kỷ niệm đẹp lại ùa tràn về, dâng trào trong tâm trí của anh.

Tôi chỉ lớn hơn cậu ấy có 11 ngày

Trương Phong Nghị và Trương Quốc Vinh có mối quan hệ bạn bè rất thân thiết, không chỉ vì cả hai trùng họ với nhau, mà họ còn sinh cùng tháng cùng năm. Trương Phong Nghị chỉ lớn hơn Trương Quốc Vinh có 11 ngày. Mặc dù vậy, Điệp Y của Trương Quốc Vinh lại trông vô cùng thanh nhã, có một phong thái làm quyến rũ lòng người. Trương Phong Nghị cũng đã từng nhận xét : “Thần thái biểu hiện của đôi mắt cậu ấy trông mềm mại và dịu dàng như làn nước vậy”, hoàn toàn phù hợp với vai diễn, trong khi bản thân Phong Nghị lại hợp với mẫu nhân vật uy quyền và lấn át. Quả nhiên, mọi người đều thừa nhận Phong Nghị và Quốc Vinh thực sự là một cặp vô cùng xứng đôi. Năm đó cũng đồng thời là năm hạn của cả hai người, Phong Nghị đã mua cho Quốc Vinh một lá bùa đỏ thắt ngang hông để xua đuổi tà ma.

Tôi gọi cậu ấy là “Trình Điệp Y”

Tât cả những kỷ niệm của Trương Phong Nghị về Trương Quốc Vinh đều có từ những ngày và đêm cùng thực hiện bộ phim Bá Vương Biệt Cơ. Khi phóng viên phỏng vấn anh, Phong Nghị hoàn toàn không quen gọi Quốc Vinh là “Gorgor”. Thay vào đấy, đôi lúc không để ý, anh đã gọi Quốc Vinh là “Điệp Y”.

Trương Phong Nghị cho biết : “Thực ra, rất nhiều khán giả Trung Quốc Đại lục biết đến Trương Quốc Vinh lần đầu tiên là từ vai diễn Trình Điệp Y. Vì thế họ có ấn tượng rằng Trương Quốc Vinh rất nữ tính, thanh nhã và quyến rũ. Trên thực tế, Trương Quốc Vinh trước đấy lại được biết đến nhiều qua hình tượng anh hùng nam tính, khác xa với hình tượng của Trình Điệp Y được thể hiện trong bộ phim.”

“Để biến đổi cậu vào vai một diễn viên chuyên đóng vai nữ (vai đán), đội hóa trang sân khấu và bản thân Trương Quốc Vinh phải nỗ lực rất nhiều. Để gọt tỉa cặp lông mày cậu ấy thành một đường nét đẹp và thanh nhã hơn, cậu đã tự cạo lông mày của mình đi, vì chúng quá thẳng và dày. Để giữ được vóc dáng mảnh mai, Trương Quốc Vinh vốn rất thích đến các phòng tập thể hình đã ép mình trở nên gầy đi để có một khổ người nhỏ nhắn như đã thấy trong Bá Vương Biệt Cơ. Ngoài ra, việc xử lý bộ râu của cậu ấy cũng gặp phải khó khăn, lý do vì vòm râu quai nón rất đẹp của Trương Quốc Vinh lại mọc rậm hơn so với người bình thường. Cậu ấy đã phải cạo râu mỗi ngày 2 lần vì vòm râu mọc gần quá nửa gương mặt. Lương Triều Vỹ đã từng ca cẩm một cách đầy ghen tỵ “Tại sao Trương Quốc Vinh có thể mọc được cả bộ râu hoàn hảo như vậy, trong khi tôi chỉ có một chòm râu dê !”. Để có thể tạo hình nên phong thái nữ tính của Điệp Y, các chuyên gia trang điểm phải cạo mặt Quốc Vinh và phủ lên một lớp bột dày để che đi vòm râu quai nón, nhưng trong một vài phân cảnh chúng ta vẫn có thể thấy mấy mảng xanh xanh trên mặt của cậu ấy.”

“Sau đó, khi bộ phim Bá Vương Biệt Cơ bấm máy, Trương Quốc Vinh thậm chí còn phải thay đổi cả cách đi và dáng ngồi của cậu ấy. Trong suốt thời gian ấy, như các bạn cũng thấy, cậu ấy luôn ngồi bắt chéo, khép chân rất kín đáo. Thực ra, Quốc Vinh lại thường quen với kiểu ngồi bất cẩn mở rộng hai chân ra hơn.”

Cậu ấy thương khi thấy tôi bị đòn

Đến bây giờ, Trương Phong Nghị vẫn nhớ rõ cảnh Đoàn Tiểu Lâu và Trình Điệp Y bị sư phụ đánh dù lúc này cả hai đều đã là những ngôi sao. “Ban đầu, đạo diễn đã nói chúng tôi có thể diễn phân đoạn bị đánh này bình thường, nhưng tôi lại nghĩ nếu để cho sư phụ đánh vào mông trần của chúng tôi như ông vẫn làm khi chúng tôi còn nhỏ, cảnh quay sẽ có ý nghĩa hơn, vì vậy tôi đã đề nghị để chúng tôi lộ mông ra khi bị đánh. Trương Quốc Vinh lúc ấy đã nói một cách không đồng tình “Tôi không muốn để lộ mông đâu”. Tôi đã nói “Tôi thì không ngại. Để tôi làm cho.”

Khi cảnh quay được thực hiện, tôi bị đánh bằng một tấm ván và nó đau kinh khủng, đến mức tôi bị tím xanh hết cả lại. Khi đến lượt Trương Quốc Vinh, ngay sau khi cảnh đánh đòn được chấp nhận cậu ấy đã đứng dậy đi ra ngay chỗ khác và mọi người đi theo sau an ủi cậu ấy. Quốc Vinh ráng nhịn đau và nói một cách đầy khí thế “Tôi ổn mà, tôi ổn mà.” Sau đó tôi nghe một ai đó nói “Sao không ra chỗ y tế xem sao, và xức dầu lên ?”. Chỉ đến lúc ấy, không chịu nổi đau nữa và đã bắt đầu cảm thấy hơi lo lắng, cậu ấy quay đầu lại và nói lớn với “sư phụ”: “Bác đánh tôi đau quá khiến tôi chảy máu rồi này !”

Cùng năm đó, một phóng viên của tờ Ming Pao đã tường thuật lại cảnh quay như sau : Trước khi cảnh quay được tiến hành, anh đã nghe thấy đạo diễn Trần Khải Ca hô “Bây giờ, đánh lên mông Trương Phong Nghị nào”. Trương Quốc Vinh đã ngay lập tức vỗ tay ra điều khoái chí lắm. Người diễn viên đóng vai sư phụ liền nâng “dụng cụ tra hình” lên rồi nhẹ nhàng đánh vào mông Phong Nghị. Mọi người đều cười ồ lên vì trông nó chẳng giống một trận đòn trừng phạt gì cả. Cảnh quay đã phải làm đi làm lại cho đến khi Trần Khải Ca thực sự hài lòng với cảnh quay. Đến lúc này, Trương Quốc Vinh vội vàng đến gần, kéo tấm áo dài của “sư huynh Tiểu Lâu” xuống, với một gương mặt đầy lo lắng anh đã nói “Chúng ta không thể đánh anh ấy nữa đâu, nó bắt đầu chảy máu rồi !” Từ đấy, ta có thể hiểu tình bạn và sự thấu hiểu lẫn nhau giữa hai người.


Trần Khải Ca (Chen Kaige) : Trong giấc mơ, cậu ấy đã nói lời chia tay với tôi

Trần Khải Ca (Chen Kaige) nói rằng Trương Quốc Vinh đã cho ông một lời giải đáp, cái chết chính là tấm màn buông cuối cùng của một huyền thoại. Không còn những tràng pháo tay, chỉ có hoa phủ ngập đường tiễn đưa anh từ nơi anh đã rơi xuống, thân thể bị tan vỡ nhưng gương mặt vẫn toàn vẹn. Trần Khải Ca cho biết lúc trước ông đã ngắm rất nhiều hình của Trương Quốc Vinh, trong một trong số đó, đôi mắt và đầu của anh cúi xuống, với điệu cười lẩn quất nơi khóe miệng, trông như thể là điềm dự cảm cho những gì sẽ xảy ra.

Cậu ấy đã nhập vai vô cùng sâu sắc

Trần Khải Ca nhớ lại “Lần đầu tiên tôi gặp Trương Quốc Vinh là ở Hong Kong. Chúng tôi đã ngồi đối diện nhau. Vừa hút thuốc, cậu ấy vừa lắng nghe tôi giải thích về câu chuyện của Bá Vương Biệt Cơ. Tôi vẫn còn nhớ những ngón tay cầm điếu thuốc của cậu ấy đã run nhè nhẹ như thế nào, cậu đang ngồi bắt chéo chân trong một tư thế vô cùng duyên dáng, và gương mặt cậu thì thật trầm tĩnh và thanh thản. Tôi đã nói rằng tôi rất vui mừng khi có cậu thủ diễn vai Trình Điệp Y, tuy nhiên tôi vẫn không chắc liệu cậu có thể đóng tốt vai này không. Cậu ấy đã trả lời rằng cậu có thể vì bản thân Quốc Vinh đôi khi cũng không thể phân biệt được đâu là diễn và đâu là đời thực, rằng trong con người cậu cũng tồn tại cả nữ tính và nam tính, và cậu ấy chính là Trình Điệp Y. Vào lúc đó, tôi chỉ đáp lại bằng một nụ cười.”

“Nhiều tháng sau đó, chúng tôi hoàn thành cảnh Đoàn Tiểu Lâu nguyện lấy Cúc Tiên, điều này đã gây ra những vết thương lòng và mất mát trong lòng Trình Điệp Y. Cảnh tiếp theo là tại quảng trường bên ngoài Vũ Môn Tử Cấm thành. Đó chính là một cảnh quay ban đêm, sau khi Trình Điệp Y vô tình tìm ra thanh kiếm anh đã từng hứa sẽ tặng nó cho Đoàn Tiểu Lâu như một tín vật thiêng liêng để trở thành “ái cơ” của Hạng Võ tại nhà Viên đại nhân, anh đem thanh kiếm về và đụng phải quân lính Nhật đang tràn vào thành phố. Cảnh quay này chỉ có một cú máy duy nhất của Trương Quốc Vinh. Khi tất cả đèn đều được bật lên, chúng tôi để cho cậu ấy ngồi một mình trong chiếc xe kéo. Khi máy quay bắt đầu ghi hình, một lính Nhật đã lật giở tấm màn che của chiếc xe lên bằng một thanh kiếm. Trương Quốc Vinh ngồi trong chiếc xe kéo, trên khuôn mặt bên cạnh thanh kiếm cậu đang ôm, một vệt son môi lem ra, đặc biệt kéo dài ở khóe miệng, đó là một vệt cọ trông như vết máu nhuốm. Nỗi thất thần tuyệt vọng và đau buồn hiện rõ qua đôi mắt cậu ấy khiến mọi người phải rùng mình. Sau khi máy quay ngừng ghi, Trương Quốc Vinh vẫn ngồi bất động trong đó, với những giọt nước mắt lăn dài lã chã. Tôi đã không đến an ủi cậu ấy. Tôi chỉ ra hiệu cho tắt hết đèn và để yên cậu ấy tĩnh lặng ngồi trong bóng tối.”

“Kể từ giây phút đó, tôi đã hiểu ra Trương Quốc Vinh ắt hẳn đã phải đặt hết tình cảm cá nhân và cảm xúc của mình trọn vẹn vào vai diễn, bởi chỉ có như vậy, màn trình diễn của cậu mới có thể xuất sắc và đạt được đến ranh giới ấy. Chỉ cần cái nhìn của cậu trong khoảnh khắc đó thôi cũng đã đủ kể cho chúng ta mọi điều về sự cuồng dại say đắm và sự phản bội mà chúng tôi muốn kể trong Bá Vương Biệt Cơ.”

Trong giấc mơ, cậu đã nói lời chia tay với tôi

Trần Khải Ca đã thú nhận rằng bộ phim Bá Vương Biệt Cơ năm 1993 chính là bộ phim đã làm nên cảm hứng mãnh liệt nhất đối với ông. Trong suốt một thời gian dài sau đó, ông vẫn không tài nào dứt bỏ được câu chuyện đó ra khỏi đầu.

Vào lúc Trần Khải Ca còn đang chìm đắm trong những cảm xúc ám ảnh ấy, ông đã mơ thấy Trương Quốc Vinh vào một buổi tối. “Cậu ấy đang mặc cái áo dài vải trơn mà Trình Điệp Y đã mặc trong phim. Vẫn ánh mắt đó, cậu cười với tôi và nói một cách điềm tĩnh: “Từ nay về sau, tôi xin từ biệt anh”. Vào đúng khoảnh khắc đó, tôi thình lình tỉnh dậy và nhận ra mắt tôi đã nhòa lệ. Tôi không thể phân biệt được liệu đó là Trương Quốc Vinh hay Trình Điệp Y là người mà tôi đã mơ thấy.”

Và rằng lời tạ từ này dường như đã ứng vào cuộc đời và cái chết 10 năm sau đó, Trương Quốc Vinh có lẽ đúng là Trình Điệp Y. Trong suốt thời gian từ trước cho đến sau này, Trương Quốc Vinh luôn cho chúng ta cảm giác anh dường như là người thuộc về một thời xa xưa đã qua, bởi chỉ trong những giấc mơ phồn hoa huy hoàng xa cũ ấy chúng ta mới có thể bắt gặp được một đôi mắt như thế.


Cao Quân (Gao Jun) : Trương Quốc Vinh là người trung nghĩa nhất

Cao Quân là người chịu trách nhiệm khâu quảng bá và phát hành cho Bá Vương Biệt Cơ, lúc ấy ông còn là Phó chủ tịch của Hội Phim Mới tại Bắc Kinh. Và Gorgor mà ông biết là một con người mãi mãi trung nghĩa.

“Trong một chừng mực hiển nhiên, Trương Quốc Vinh phải chịu ơn Hoàng Bách Minh (Raymond Wong Bak-Ming) để có thể đóng bộ phim Bá Vương Biệt Cơ bởi vì vào thời điểm đó, Trương Quốc Vinh đang có một hợp đồng với hãng Mandarin Film Pte. Ltd. Theo nội dung hợp đồng, anh không thể tham gia phim của các công ty khác. Tuy nhiên, Raymond Wong, ông chủ của Mandarin Film không hề gây áp lực hạn chế gì lên Trương Quốc Vinh. Trái lại, ông còn hồ hởi khuyến khích anh nhận lời tham gia bộ phim vì kịch bản phim rất tốt, và nó có thể sẽ trở thành kiệt tác của Trương Quốc Vinh. Những suy nghĩ chín chắn và sự phóng khóang này thật khó còn bắt gặp được trong thời buổi thương mại như hiện nay. Để tỏ lòng biết ơn, kể từ đó Trương Quốc Vinh luôn tham gia vào các bộ phim chào mừng năm mới cho Hoàng Bách Minh với mức thù lao thấp. Thậm chí ngay sau khi hợp đồng với Mandarin Film đã chấm dứt, Quốc Vinh vẫn tiếp tục làm việc đó.”

Lúc đầu anh ấy đã lo lắng

Cao Quân nói rằng trong suốt quá trình làm phim Bá Vương Biệt Cơ, Trương Quốc Vinh đã khiến cho mọi người rất vui vẻ. “Khi anh ấy vừa đến Bắc Kinh, anh cứ như mũi tên dẫn đầu đoàn quân vậy, lúc nào cũng chực bùng nổ. Một mặt, anh phải học kỹ thuật hát và trình diễn Kinh kịch, như là động tác bàn tay, mắt, cử chỉ và cả cách đi đứng; mặt khác, anh còn phải học thoại cho đúng giọng chuẩn Bắc Kinh. Đối với Trương Quốc Vinh, vốn chẳng nói được lưu loát tiếng phổ thông, việc này đã là quá khó khăn cho anh ấy rồi. Bên cạnh đó, việc thực hiện bộ phim luôn là một nhiệm vụ kéo dài liên tục, không thể ngừng nghỉ. Mỗi ngày, anh phải đến để quay phim vào lúc 10:30 sáng, và ở lại đó cho đến 11-12 giờ đêm.”

Để quay phim Bá Vương Biệt Cơ, Trương Quốc Vinh lần đầu tiên đến miền bắc của Trung Quốc Đại lục. Bạn bè của anh rất lo lắng cho anh, và nghi ngại anh sẽ phải sống khổ sở tại Bắc Kinh này. Bản thân Trương Quốc Vinh cũng rất lo. Anh ấy đã mang theo một thùng thuốc lớn đến mức có thể dựng thành trạm y tế cho cả đoàn làm phim trong suốt quá trình quay . Và cuối cùng thì anh ấy cũng lăn ra ốm thật vì không quen được với khí hậu mới lạ. Anh đã bị sốt cao, chảy máu mũi và tiêu chảy nên sụt cân rất nhanh. Anh ấy lại cho thế là tốt bởi vì như thế trông anh sẽ mảnh mai và phù hợp với vai diễn.

Khi Trương Quốc Vinh rảnh rỗi và không có nhiệm vụ gì trong đoàn làm phim nữa, Trần Khải Ca đã cho phép anh có một kỳ nghỉ và có thể trở về Hong Kong nghỉ ngơi. Nhưng Quốc Vinh không chịu và muốn ở lại Đại lục vì anh muốn giữ gìn tâm trạng của bộ phim và sợ rằng nếu quay về, sự tập trung của anh sẽ bị xao nhãng. Vào lúc đó, cả đoàn đều biết rằng anh ấy đang có “một người bạn lâu năm” tại Hong Kong. Họ thường trò chuyện với nhau ít nhất mỗi ngày một lần, và Quốc Vinh luôn tự trả phí những cuộc gọi đó. Không bao giờ dùng đến một đồng từ chi phí của đoàn làm phim.

Sau đó anh ấy đã rất buồn

Cao Quân nói rằng Trương Quốc Vinh đã có một tình cảm rất sâu đậm với đoàn làm phim Bá Vương Biệt Cơ. Anh đã hòa nhập được rất tốt và thường xuyên chơi đùa trêu chọc mọi người một cách ồn ào. Cả đoàn đều nhận xét Quốc Vinh là một con người gần-như-hoàn-hảo. Thái độ làm việc của anh ấy luôn ở đẳng cấp cao. Anh là người rất siêng năng, có thiện chí hợp tác và không bao giờ gây phiền hà. Chưa một ai từng gặp một siêu sao nào lại hòa nhã và luôn quan tâm hết mực đến người khác như Trương Quốc Vinh.

“Khi bộ phim đã đến hồi kết thúc, anh ấy rất miễn cưỡng nói lời chia tay. Anh đãi cả đoàn một bữa ăn tối và buồn đến mức đã bật khóc. Anh nâng cốc với từng người một trong đoàn và uống hết 3 chai Maotai (1 loại rượu nổi tiếng của Trung Quốc có nồng độ cồn 53%) và mười hai cốc rượu trắng. Bởi vì Quốc Vinh chưa từng quen uống nhiều như thế, anh nôn trong phòng gần 4 tiếng đồng hồ và không tài nào dậy nổi nữa. Trương Phong Nghị và Củng Lợi cố gắng đến an ủi anh bằng cách nói rằng sẽ còn rất nhiều cơ hội cho họ trùng phùng trong tương lai, nhưng Trương Quốc Vinh chỉ nói “Nó sẽ không còn được như thế này nữa, dẫu cho chúng ta có gặp lại nhau trong tương lai, bầu không khí vẫn sẽ khác.” "

***