Xin cảm ơn nguồn tài liệu của Boulevard_of_Broken_Dreams
Trích tuyển tập ACMI
Nguồn: lesliecheung.cc
Phỏng dịch: heobeo
Lời của Phillipa Hawker
Rũ bỏ, bị rũ bỏ … cuộc đời trên màn bạc của Leslie Cheung
Leslie Cheung là một trong những nam diễn viên được kính trọng nhất của điện ảnh – nhanh nhạy, khó nắm, một tài năng rực rỡ, chưa bao giờ mất đi vẻ đẹp trẻ thơ và thường xuyên diễm lệ đến nghẹt thở. Anh hợp tác cùng một số đạo diễn giỏi nhất của Hong Kong. Anh sở hữu một dãy các vai diễn băng qua vô số các thể loại: công tử ăn chơi, thanh niên nổi loạn, hồn ma, người tình, tay đểu cáng, sát nhân, kẻ thao túng, siêu trộm, nghệ sĩ, thư sinh, em trai trong sáng …
Leslie. Không cần đến cái họ. Bởi chỉ có một Leslie mà thôi. Tuy nhiên, vẫn có những tính từ dường như muốn gắn liền chúng với anh, cũng quen thuộc như là cái họ. Thanh tao. Hão huyền. Không phân định giới. Duyên dáng. Tuyệt đẹp. Một anh chàng bảnh bao ưu tú. Một nam danh ca. Một đóa thủy tiên tự yêu mình. Chúng là những bằng chứng cho những nỗ lực anh đã tạo ra, cho những diện mạo anh hướng tới. Leslie dường như là hiện thân của một cái đẹp tự làm nên nào đó: đôi khi anh thụ động, khiến lòng người thương cảm; đôi khi anh hoang dã, thanh tao trong cuồng nộ; cùng bộ cánh tuxedo khéo léo anh là bức tranh của sự sang trọng thần tượng. Anh sử dụng vẻ đẹp của anh sáng tạo, và anh cũng có thể tự tay mình lật đổ các hình tượng ấy. Anh có thể diễn vai trong sáng đầy thuyết phục, bởi anh có đường nét đẹp trông vụng về ngây thơ, và anh cũng rất thành thạo trong các phim hài hình thể. Nhưng những mâu thuẫn đã nhanh chóng nảy nở và không ngừng sinh sôi: Các nhân vật anh diễn thường xuyên được định nghĩa bằng chất mong manh thương tổn cũng như sự tuyệt mỹ đến từng cen-ti trước tấm gương soi. Quan sát gần hơn, qua các bộ phim, trong những phân cảnh cá nhân, tại những điểm nút tiến triển của màn trình diễn. Anh trở nên sắc cạnh hơn, u sầu hơn, khó nắm hơn. Rũ bỏ – là việc để cho ra đi, một sự tự phát, một sự buông lơi và thanh nhẹ cơ thể – đây thường xuyên là đặc điểm của các hình tượng anh diễn. Vậy nên có quá nhiều sự rũ bỏ: anh bỏ đi, hoặc bị người bỏ lại. Anh thường xuyên uể oải, vô trọng lượng, cơ thể anh qui phục, ủ bọc, và rồi sụp đổ duyên dáng tuyệt vời. Anh là một hình tượng triền miên xao lãng khi cần chú tâm, là hiện thân cho những mất mát, hoài phí và những hư ảnh mơ hồ, trốn chạy khỏi việc bị đóng khung định nghĩa, và trốn tránh cả lời thừa nhận với tình yêu.
Rũ bỏ, bị rũ bỏ … cuộc đời trên màn bạc của Leslie Cheung
Leslie Cheung là một trong những nam diễn viên được kính trọng nhất của điện ảnh – nhanh nhạy, khó nắm, một tài năng rực rỡ, chưa bao giờ mất đi vẻ đẹp trẻ thơ và thường xuyên diễm lệ đến nghẹt thở. Anh hợp tác cùng một số đạo diễn giỏi nhất của Hong Kong. Anh sở hữu một dãy các vai diễn băng qua vô số các thể loại: công tử ăn chơi, thanh niên nổi loạn, hồn ma, người tình, tay đểu cáng, sát nhân, kẻ thao túng, siêu trộm, nghệ sĩ, thư sinh, em trai trong sáng …
Leslie. Không cần đến cái họ. Bởi chỉ có một Leslie mà thôi. Tuy nhiên, vẫn có những tính từ dường như muốn gắn liền chúng với anh, cũng quen thuộc như là cái họ. Thanh tao. Hão huyền. Không phân định giới. Duyên dáng. Tuyệt đẹp. Một anh chàng bảnh bao ưu tú. Một nam danh ca. Một đóa thủy tiên tự yêu mình. Chúng là những bằng chứng cho những nỗ lực anh đã tạo ra, cho những diện mạo anh hướng tới. Leslie dường như là hiện thân của một cái đẹp tự làm nên nào đó: đôi khi anh thụ động, khiến lòng người thương cảm; đôi khi anh hoang dã, thanh tao trong cuồng nộ; cùng bộ cánh tuxedo khéo léo anh là bức tranh của sự sang trọng thần tượng. Anh sử dụng vẻ đẹp của anh sáng tạo, và anh cũng có thể tự tay mình lật đổ các hình tượng ấy. Anh có thể diễn vai trong sáng đầy thuyết phục, bởi anh có đường nét đẹp trông vụng về ngây thơ, và anh cũng rất thành thạo trong các phim hài hình thể. Nhưng những mâu thuẫn đã nhanh chóng nảy nở và không ngừng sinh sôi: Các nhân vật anh diễn thường xuyên được định nghĩa bằng chất mong manh thương tổn cũng như sự tuyệt mỹ đến từng cen-ti trước tấm gương soi. Quan sát gần hơn, qua các bộ phim, trong những phân cảnh cá nhân, tại những điểm nút tiến triển của màn trình diễn. Anh trở nên sắc cạnh hơn, u sầu hơn, khó nắm hơn. Rũ bỏ – là việc để cho ra đi, một sự tự phát, một sự buông lơi và thanh nhẹ cơ thể – đây thường xuyên là đặc điểm của các hình tượng anh diễn. Vậy nên có quá nhiều sự rũ bỏ: anh bỏ đi, hoặc bị người bỏ lại. Anh thường xuyên uể oải, vô trọng lượng, cơ thể anh qui phục, ủ bọc, và rồi sụp đổ duyên dáng tuyệt vời. Anh là một hình tượng triền miên xao lãng khi cần chú tâm, là hiện thân cho những mất mát, hoài phí và những hư ảnh mơ hồ, trốn chạy khỏi việc bị đóng khung định nghĩa, và trốn tránh cả lời thừa nhận với tình yêu.
Lời của Peter Kemp
Tư chất qua hình hài, tinh vi qua điệu bộ và xúc cảm can đảm trong con người phim ảnh của Leslie Cheung đã làm nên anh - một biểu tượng vĩnh viễn của điện ảnh thế giới...
Vốn dĩ chẳng có nhiều nàng tiên cá quyến rũ được màn bạc, đừng nói chi đến các nam ngôi sao, những con người có thể giải phóng những nhục cảm lạc thú lây nhiễm, những đam mê bị cấm đoán, những tồn tại mỏng manh - những vai diễn thường xuyên được khắc họa tuyệt đẹp bởi Leslie Cheung vĩ đại. Mặc dù sự nghiệp phim ảnh của anh được chứng nhận qua một lượng các vai diễn anh hùng hành động, có lẽ các nhân vật nam chính lãng mạn sai lầm vẫn sẽ là hình ảnh được nhớ đến nhiều nhất của người nghệ sĩ trình diễn xuất sắc này.
Khi anh thiếu chí khí, tươi đẹp, là một công tử hào hoa phải lòng một cô gái điếm trong những cơn mơ thuốc phiện, ôm chặt lấy Anita Mui từ phía sau trong bộ phim Rouge (1987) của đạo diễn Stanley Kwan, nỗi tuyệt vọng não nùng trong cái ôm dài đan chéo ấy giữa họ được cảm nhận rõ ràng qua động tác nhào tới róng riết khao khát đầy thổn thức của anh. Trong thiên sử thi Farewell My Concubine (1993) cuồn cuộn bi thương và hoa mỹ của Chen Kaige, anh đóng vai một nghệ sĩ yêu tha thiết Zhang FengYi, người huynh đệ đồng môn của mình, thái độ phong tư chẳng khác một vị vương phi không thể truất phế, qua phản ứng dữ dội và đôi khi là những phân cảnh diễn gợi cảm đến mất trí mơ hồ, anh cam chịu cao thượng (và cũng không cao thượng) khi đành chứng kiến người mình yêu thương tự nguyện gắn bó dài lâu với một người phụ nữ khác (là Gong Li tuyệt đẹp). Và trong kiệt tác phim óng ánh nhiều màu, tâm trạng đung đưa của Wong Kar Wai – Happy Together (1997), phân cảnh thân mật riêng tư khi cậu trai lăng nhăng phóng túng của Leslie Cheung dìu dắt kẻ-tử-vì-đạo-để-độc-chiếm-tình-nhân của Tony Leung hòa nhập vào điệu tango như sắp “điên vì tình” bên trong căn bếp lát gạch trắng, cùng những lôi kéo da thịt bạo liệt và những cái hôn dính chặt lấy nhau, những mong mỏi trông vọng... đã truyền tải hoàn hảo cho sức rung động lòng người, đồng thời vẫn có thể giúp ta tự nhiên cảm nhận điều bất khả trong mối quan hệ này.
Tư chất qua hình hài, tinh vi qua điệu bộ và xúc cảm can đảm trong con người phim ảnh của Leslie Cheung đã làm nên anh - một biểu tượng vĩnh viễn của điện ảnh thế giới, sánh ngang với Anna Magnani trong The Golden Coach (1952), Joan Fontaine trong Letter from an Unknown Woman (1948), Arletty trong Les Enfants du Paradis (1945), và với Lillian Gish về gần như mọi mặt.
Lời của Mike Walsh
Leslie từ lâu đã tiến xa trên con đường ấy, xa hơn hẳn bất cứ ai.
Chúng ta hãy dừng lại đôi giây để thương tiếc một ngôi sao. Cái tên Leslie có thể mở ra cả một cuốn phim – và điều này chẳng phải là nhỏ bé trong thế giới ngành công nghiệp giải trí – vì các ngôi sao luôn có điều gì đặc biệt vượt trội hơn cả mọi cuốn phim họ đã góp thành. Họ là phần minh chứng cho việc phim ảnh nắm giữ một chỗ đứng nhất định. Chúng ta luôn bận tâm xem họ sẽ mặc gì, họ ngủ với ai, và làm thế nào họ giữ gìn được mái tóc đẹp. Phim ảnh được làm nên là để tạo ra những con người gặt hái địa vị nổi bật như thế. Không cần biết màu của mái tóc cô dâu là gì, bộ phim (The Bride with White Hair) là chuyến hành trình phiêu lưu cùng bờ tóc hoang hoải của Leslie.
Và rồi, còn đó lãnh địa của nhạc pop Quảng Đông. Một phần tối cần thiết cho các ngôi sao là họ phải chiếm lĩnh các hình thức nghe nhìn khác nhau, đặc biệt là tại Hong Kong. Khi các vai diễn của Leslie trở nên nhã nhặn hơn thì cũng là lúc các màn trình diễn trên sân khấu của anh trở nên mãnh liệt hơn, đi từ hiện thân của Sharon Stone cho đến Thánh Jesus Christ. Các bộ phim cần nỗ lực đào xới mảnh đất rắn thương mại – khi ấy Leslie là kẻ phá tan những trơ trơ gỗ đá, Leslie là thầy thuốc chữa bệnh tinh thần đang vướng vào nghịch lý (!) - nhưng sân khấu lại cho phép Leslie được chia sẻ những đùa cợt của mình cùng công chúng địa phương ('Các bạn đều biết tôi thực sự là ai'). Các học giả như Richard Dyer đã nói rằng các ngôi sao là những con người có thể làm nên những nhân cách, những hình tượng, từ đó điều hòa hay làm dấy lên nhiều mâu thuẫn. Leslie từ lâu đã tiến xa trên con đường ấy, xa hơn hẳn bất cứ ai.
Lời của Richard Corliss
Anh chủ chốt là ở điều khác: một sự bác bỏ ngọt ngào dành cho những cứng nhắc và tự tôn nam tính ngạo mạn của điện ảnh Hong Kong.
Một người đồng tính trong một xã hội không chấp nhận đồng tính, anh chưa bao giờ thẳng thừng thừa nhận giới tính của mình, nhưng cũng không bao giờ cố tình lấp liếm nó, như nhiều ngôi sao Hong Kong khác đã làm. Anh còn quá một ông bầu, một kẻ khoa trương, theo cái cách của riêng anh - anh chọn làm một người kể nên sự thật. Anh hóa thân thành một ngôi sao tuồng cổ đồng tính héo hon trong Farewell My Concubine, rồi làm người tình cay độc của Tony Leung Chiu-wai trong Happy Together. Cả hai bộ phim này đều là những tác phẩm lớn trên tầm quốc tế và đem về tai tiếng thật không công bằng với anh. Anh đồng tính, phải, nhưng anh chủ chốt là ở điều khác: một sự bác bỏ ngọt ngào dành cho những cứng nhắc và tự tôn nam tính ngạo mạn của điện ảnh Hong Kong. Anh đã dạo chơi với một sự khác biệt. Điều này biến anh thành một ngôi sao nhưng cũng làm mờ đi tài năng của anh. Đấy là một món quà khi được trời sinh đẹp đẽ; và đấy là nghệ thuật khi biết làm thế nào cho các nhân vật trong phim vay mượn vẻ đẹp đó của mình. Là một diễn viên làm chủ sự tinh tế, Leslie ít khi cường điệu các cảm xúc, bởi vì anh biết camera nhìn thấy gì ở anh: anh biết chiếc máy quay yêu mình.
---------------------
** Anita Mui : Mai Diễm Phương
** Stanley Kwan : Quan Cẩm Bằng
** Chen Kaige : Trần Khải Ca
** Zhang FengYi : Trương Phong Nghị
** Gong Li : Củng Lợi
** Wong Kar Wai : Vương Gia Vệ
** Tony Leung : Lương Triều Vỹ
** Philippa Hawker : Nhà điểm phim tờ nhật báo Úc, cựu biên tập viên tờ Cinema Papers
** Peter Kemp : Nhà biên kịch
** Mike Walsh : Nhà giáo chuyên ngành điện ảnh/truyền hình của Đại học Flinders (Úc), viết báo cho tờ RealTime và Metro, xuất bản nhiều sách về du lịch và văn học, biên tập viên cộng tác lâu năm của thời báo The Velvet Light Trap
** Richard Corliss : Nhà báo văn hóa của tạp chí Time (Mỹ), cựu tổng biên tập phụ trách chuyên mục Điện ảnh
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét