Người dịch: Do Hong Diep
Đoạn đối thoại với Vương Gia Vệ:
Với tai tiếng của anh sau A Phi Chính Truyện, làm sao anh tập hợp được dàn diễn viên hùng hậu như vậy?
- Người đầu tiên là Leslie Trương Quốc Vinh. Anh ấy lo lắng cho sự nghiệp của tôi và từng hơn một lần hỏi tôi “Tiếp theo anh sẽ làm gì hả Vệ ?". Khi tôi đề nghị dự án này với anh ấy, tôi nói sẽ thành lập một công ty và muốn anh ấy đóng phim này. Dù anh ấy đã tuyên bố giải nghệ nhưng anh ấy nói “Ok, tôi sẽ làm”. Tiếp theo là Lâm Thanh Hà người rất gần gũi với Trương Thúc Bình (William Chang). Sau đó là hai Tony, Maggie và Jacky ...
Bản đầu tiên của Đông Tà Tây Độc (Ashes of Time) rất khó xem ! Lúc mới ra mắt vào năm 1994, tôi thấy nó rất lẫn lộn. Thời gian nhảy nhót và câu chuyện cũng vậy - các nhân vật, các trường đoạn. Nhưng khi tôi xem bản Redux năm 2008, thì câu chuyện hoàn toàn có lý.
- Điều đó không làm tôi ngạc nhiên chút nào - anh thực ra vẫn đang xem cùng bộ phim hai lần đó. Anh trưởng thành hơn lần trước, nên anh là một khán giả thích hợp hơn. (Cười). Phản ứng lần đầu cũng dễ hiểu. Đầu tiên nó không giống phim võ hiệp thông thường. Và nếu không biết câu chuyện gốc thì khó lòng theo được phim. Và các nhân vật thì giống nhau - tôi chỉ nhận ra điều này khi hầu hết khán giả phương Tây, gồm cả ban giám khảo đều không thể phân biệt các nhân vật. Vài người thậm chí tưởng tất cả nhân vật nam là một người và nhầm Maggie Trương Mạn Ngọc với các vai nữ khác :v . Họ chẳng hiểu chuyện gì đang diễn ra (cười).
- Nhưng về mặt cấu trúc, bản Redux hầu như giống bản gốc trừ việc tôi đã thay đổi lại thứ tự một số cảnh. Điều khác biệt lớn nhất là âm thanh và âm nhạc, thứ luôn làm tôi lăn tăn khi bản đầu được công chiếu. Như tôi nói, việc hậu kỳ của Đông Tà Tây Độc khá vội nên hầu hết hiệu ứng âm thanh của phim nghe bí bức như “trong hộp”, và thiếu kinh phí nên Frankie phải soạn bằng nhạc cụ điện tử. Khi tôi xem bộ phim ở Liên hoan phim Venice, tôi cảm thấy nó đáng ra phải tốt hơn. Sự không hoàn hảo đó ám ảnh tôi trong nhiều năm. Tới năm 2008 tôi sửa lại và làm lại toàn bộ phần âm thanh với dàn nhạc và YoYo Ma chơi cello. Cuối cùng thì tôi cũng được giải phóng, và khán giả thì thấy nó có lý hơn.
Anh tung hứng và nhào nặn các nhân vật, như Brigitte Lâm Thanh Hà trong vai một nữ nhân bị đa nhân cách, hay Jacky Trương Học Hữu trong vai Hồng Thất - kẻ ôm giấc mộng hành tẩu giang hồ, rồi sàng lọc các câu chuyện của họ qua tâm trí của Tây Độc do Leslie diễn - một sát thủ cay nghiệt.
- Âu Dương Phong diễn bởi Leslie, là nhân vật yêu thích của tôi trong câu chuyện gốc. Cùng với Hoàng Dược Sư, đây là nhân vật nhiều màu sắc nhất trong truyện. Họ được gọi là Đông Tà và Tây Độc. Cả hai đều bi kịch, nhưng ở hai thái cực. Tây Độc như lửa, còn Đông Tà thì như băng.
- Đông Tà luôn là nhân vật được yêu thích trong truyện, còn Tây Độc thì mang tiếng xấu và bị hiểu sai. Mọi người thường thấy dấu vết của Shakespeare trong truyện của Kim Dung, còn Âu Dương Phong gợi tôi nhớ tới Vua Lear. Đông Tà cơ bản là một kẻ đạo đức giả độc ác, thích thao túng học trò và làm họ tàn phế ... Tôi tò mò về điều gì đã làm cho những nhân vật này trở nên như vậy. Bằng việc sử dụng Âu Dương Phong làm người kể chuyện, tôi muốn chia sẻ cách hiểu của tôi về các nhân vật này. Tôi muốn có sự công bằng cho Tây Độc ...
- Khi bộ phim phát hành, khán giả đã sốc. Đó là bộ phim gây tranh cãi nhất trong năm. Kim Dung không hài lòng. Tôi chưa bao giờ gặp ông ấy, nhưng với sự thật là ông ấy không cho tôi quyền sử dụng bất cứ tác phẩm nào khác thì chắc hẳn ông ấy không vui chút nào (cười).
Tôi có thể hiểu tại sao khán giả không thích bộ phim.
- Dĩ nhiên rồi, cái họ muốn xem là câu chuyện gốc. Khác với tất cả các version trước, bộ phim thực tế kể về tình yêu dưới dạng sử thi võ hiệp, theo mốc thời gian âm lịch. Âu Dương Phong tưởng anh ta bị người đàn bà mình yêu từ chối, Hoàng Dược Sư bị từ chối bởi người đàn bà đó, kiếm sĩ mù tự vẫn vì bị vợ phản bội, và công chúa Mộ Dung bị chứng tâm thần phân liệt khi bị từ chối tình yêu. Khi câu chuyện tiến triển xa hơn, sự rối rắm được gỡ dần như vòng xoáy trôn ốc. Ngoại lệ duy nhất là Hồng Thất, người lúc đầu từ chối vợ và sau đó thì nhận ra tốt nhất là vừa làm kiếm khách giỏi nhất vừa làm một người chồng tốt. Khi Âu Dương Phong cuối cùng nhận ra cái gọi là "sự từ chối tình yêu" chỉ là ảo ảnh của riêng hắn thì hắn liền được giải thoát.
- Có một chuyện trong quá trình làm phim. Đó là ngày cuối cùng ở sa mạc, tại cảnh quay cuối: Chúng tôi phải đốt căn lều của Leslie trước bình minh và quay lúc rạng sáng. Vì phải mất cả tiếng để tới được địa điểm, còn phải lắp đặt 3 camera nên chúng tôi phải khởi hành vào lúc 3am. Đêm đó lại có bữa tiệc chia tay chủ nhà, có thịt cừu và vodka, lúc đó rất cảm động. Sau đó Chris Doyle say khướt. Phải lôi anh ấy dậy, rửa ráy và đặt vào xe. Anh ấy cần quay máy số 3, nhưng anh ấy cứ chực ngã, bị camera đập vào trán. Anh ấy cứ bảo không sao. Chúng tôi đổ hết xăng ra, Leslie sẵn sàng, bắt đầu quay. Sau đó Chris bảo phải đi ... và chạy vào bụi rậm, rồi nhanh chóng quay lại. Rồi anh ấy nói sẽ quay máy C, vốn dễ hơn máy A, vốn để quay cận cảnh Leslie. Nên chúng tôi đặt anh lên trục này, và anh ấy bị trượt thẳng vào đám cháy :v . Đúng là một thảm họa ! Camera này không bắt được đại cảnh vì anh ấy gần đám cháy quá. Lúc này đã sáng mất rồi. Tôi rất bực mình và Chris cũng thế. Anh ấy cảm thấy tội lỗi. Chris bất thình lình cởi hết quần áo, nhúng người vào nước và túm lấy camera chạy thẳng vào đám cháy. “Tôi nhất định phải quay được gì đó”. Thế là anh ấy ở đó, vẫn say rượu, trần như nhộng trước cả đoàn phim (cười).
Ai là người hùng thực sự của phim ?
- Không có người chiến thắng ở đây. Tất cả đều nằm trong lời nguyền của không gian và thời gian của họ. Thứ duy nhất không đổi là sa mạc. Họ chỉ là hành khách.
Khá buồn cười là trong khi phương Tây thường không coi nó là bộ phim điển hình của anh thì khán giả Hoa ngữ, như bên Singapore, lại thích bộ phim. Anh có vui về điều này?
- Một số người có thể thấy nó giống phim triết học. Nhưng thực ra Đông Tà Tây Độc là bộ phim hoàn chỉnh và cấu trúc tốt nhất của tôi. Bộ phim này chính là từ điển võ hiệp của tôi ...
**************
Lời của tác giả John Powers về bộ phim:
Trong các phim của Vương Gia Vệ, Đông Tà Tây Độc (Ashes of Time) luôn là kẻ ngoài lề. Mặc dù mục đích ban đầu là để cứu vãn sự nghiệp cá nhân gần như bị phá hủy sau A Phi Chính Truyện (Days of Being Wild), nhưng bộ phim lại hoàn toàn không giống gì với một sản phẩm thương mại. Khi version đầu tiên được ra mắt năm 1994, bộ phim được coi là một sự điên rồ mê hoặc, một tập hợp các bức ảnh đẹp đẽ. Tôi đến xem một trong những buổi chiếu đầu tiên, và ra về với cảm giác vừa sững sờ vừa lạc lối (đa phần khán giả cảm thấy lạc lối và bực mình). Tiếng là một bộ phim võ hiệp, gồm toàn những ngôi sao lớn, nó lại gần như một thể loại không thể chiếu ở rạp, hiển nhiên vi phạm lời khuyên khôi hài của Robert Bresson “Hãy giấu các ý tưởng của bạn nhưng đừng quá kỹ khiến không ai tìm ra được”. Dù bộ phim là một trong các tác phẩm được yêu thích nhất của Vương trong khối nói tiếng Quan Thoại và không thiếu những lời ngợi khen (Wilmal Dissanayake từng viết hẳn một quyển sách “hại não” về nó), nó lại không được ưa thích ở Hong Kong và Đông Nam Á. Tệ hơn, nó bị phương Tây - nơi vốn coi Vương là ông trùm lừng lẫy của những câu chuyện lãng mạn trẻ trung - lờ đi hoàn toàn mà không để ý rằng đây là một tác phẩm độc đáo khác biệt. Chính Vương cũng không hài lòng với bộ phim, và cứ tiếp tục sửa nó cho đến 2008 ông phát hành bản Redux. Bản mới này ít thách thức và dễ hiểu hơn. Dù là bản nào thì đây cũng là bộ phim mạnh mẽ và phức tạp nhất của ông, một chuẩn mực mới trong lịch sử phim võ hiệp.
Phim bắt nguồn từ bộ tiểu thuyết Anh Hùng Xạ Điêu của nhà văn Kim Dung ... Thay vì kể câu chuyện về hai nhân vật quan trọng nhất là người tốt Hoàng Dược Sư và người xấu Âu Dương Phong như trong truyện gốc, ông kể về thời tuổi trẻ của họ, với cái nhìn thông cảm hơn dành cho Âu Dương Phong và giảm bớt sự tập trung vào người hùng.
Leslie trong vai Âu Dương Phong, một bậc thầy võ hiệp đang âm thầm nhỏ lệ khi đánh mất tình yêu đích thực của mình, do nỗi sợ người yêu sẽ từ chối mình. Anh ta sống trong một căn lều giữa sa mạc Gobi, nơi anh ta thu xếp các vụ giết thuê vì tiền - cuộc đời anh ta hỏng bét. Xuyên suốt phim, nhiều nam nhân và nữ nhân đã đến thăm anh ta, ai cũng có một câu chuyện riêng: Hoàng Dược Sư - kẻ vốn đào hoa đa tình đã uống cạn bình rượu lãng quên túy mộng tửu, Mộ Dung Yên/Yến là một triết gia-kiếm khách đa nhân cách, một kiếm khách mù muốn tự sát vì vợ anh ta yêu Hoàng Dược Sư, và Hồng Thất Công - một hiệp khách lạc quan đã xả thân chiến đấu không phải vì tiền mà vì sự bất bình với lối sống của Âu Dương Phong. Dù không liên quan đến nhau, họ đều là những người bị cầm tù và chi phối bởi sự ám ảnh thiêu đốt trái tim họ: dục vọng, chối bỏ và phản bội. Dù cho Âu Dương Phong tâm sự với chúng ta qua giọng độc thoại bí ẩn, sắc sảo của anh ta thì chính anh ta cũng bị cầm tù trong sự tự dối gạt của nỗi ám ảnh riêng mình.
Một nghịch lý của tác phẩm này là nó vừa nhục cảm lại vừa trừu tượng. Dù rất ít cảnh võ thuật, nhưng ít có phim nào lại hấp dẫn về mặt hình ảnh như Đông Tà Tây Độc, như hiệu ứng ánh sáng qua chiếc lồng chim khi Mộ Dung Yến tới gặp Âu Dương Phong. Vẻ đẹp của nó làm lóa mắt người xem, nhưng đừng quên rằng chúng ta thực sự đang nhìn ngắm những con chim trong chiếc lồng lớn. Vì tất cả sự đắm say khao khát của họ, họ bị cầm tù không chỉ bởi chiếc lồng. Hầu như tất cả các truyền thuyết võ lâm đều kể về sự chiến thắng của người anh hùng, nhưng ở đây là sự chiến thắng của một mảnh đất cằn khô bị bùa mê giăng mắc. Không gian này đã tồn tại từ trước Âu Dương Phong và các nhân vật, và nó tồn tại vĩnh hằng ở đó, con người chỉ lướt qua mà thôi ...
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét